Terug naar de challenge-pagina

Wat is de Challenge?
De Gemeente Utrecht wil van Utrecht zo snel mogelijk een klimaatneutrale stad maken. Een groot deel van Utrechtse energievraag willen wij binnen het eigen grondgebied opwekken. Dit is o.a. vastgelegd in de Regionale Energiestrategie.

Hierin speelt de benutting van het dak voor energie opwekking een belangrijke rol. De Gemeente Utrecht heeft een voorkeur om zon op dak te benutten, boven zonnevelden in het groene landschap. De potentie op het dak is groot. De stad Utrecht kent ongeveer 8.140.000 m2 onbenut dakoppervlak. Dit is gelijk aan iets meer dan 1150 voetbalvelden. Om onze klimaatneutrale ambitie te halen hebben wij echter elk bruikbaar dak nodig. Tegelijkertijd heeft de Gemeente Utrecht een heel aantal andere opgaven en ambities die ook een claim op het dak leggen. Denk aan opgaven zoals hittestress of waterberging. Deze opgaven kunnen alleen lokaal worden opgelost en ook hier kan het dak een belangrijke bijdrage aan leveren.

Eén van de mogelijke oplossingen is om slimme combinaties te maken tussen energie opwekking en de andere dakfuncties. We onderscheiden de volgende functies:

Groen: Daken met daarop een dakbegroeiingssysteem.
Extensief begroeid: verzamelnaam voor sedum-, mos-, gras- en kruidendaken.
Intensief begroeid: verzamelnaam voor begroeid dak met struiken en bomen eventueel in combinatie met gazon en/of bodembedekkers.
Blauw: ook wel retentiedaken. Deze daken hebben als doel om zoveel mogelijk water op te vangen en vast te houden, binnen de (constructieve) mogelijkheden op het dak.
Geel: ook wel energiedaken genoemd. Deze daken wekken duurzame energie op. Er kunnen zonnewarmte- en zonnestroomsystemen worden toegepast.
Rood: ook wel gebruiksdaken. Het dak wordt nuttig ingezet als leef-, recreatie- en/of werkruimte. Denk bijvoorbeeld aan een terras, zwembad of sportterrein.

Er zijn allerlei combinaties tussen deze functies mogelijk (bijv. geel-rood of geel-groen). Maar ook andere oppervlakten, zoals gevels, hebben grote potentie voor energie opwekking, energiebesparing, waterberging en tegengaan van hittestress. Denk aan gevelpanelen, zonnepanelen met baksteenmotief, groene gevels, gevels als warmtebron voor warm water, en andersom verkoeling van de woning etc.

Wij zien dat deze potentie op daken en gevels in Utrecht nog onvoldoende wordt benut, en dan met name bij bestaande gebouwen. Voor deze challenge zijn we op zoek naar innovatieve oplossingen voor dak en/of gevel die bijdragen aan de duurzame ambities van de Gemeente Utrecht en tot een grotere benutting van daken en/of gevels kunnen leiden bij de bestaande bouw.

Wie is de uitdagende partij?
De Gemeente Utrecht wil het Utrechtse dak- en geveloppervlak op een duurzame manier inzetten. Zo kan een belangrijke bijdrage worden geleverd aan het behalen van de verschillende opgaven van de stad, zoals het opwekken van duurzame energie en het tegengaan van hittestress.

De Gemeente Utrecht heeft een kansenkaart voor alle daken in Utrecht laten uitwerken. Voor elk dak wordt op basis van verschillende data (platheid van het dak, bouwjaar, monumentale status, etc.) en de inzichten in stressgebieden (hittestress, wateroverlast, etc.) suggesties gedaan voor de beste invulling voor dat dak.

Ook is in 2020 gestart met het ontwikkelen van een dakenvisie in de context van het motto: ‘Geen dak onbenut’. Daarin constateren we dat energie vooroploopt op andere thema’s, zoals klimaatadaptatie en biodiversiteit. Aan de ene kant is dit ook goed, het klimaatprobleem is urgent en we hebben elk dak nodig om de klimaatneutrale doelstelling van de stad te halen. Aan de andere kant zorgt dit er misschien ook voor dat een monofunctionele invulling van het dak (met zonnepanelen) de overhand krijgt. Hierdoor missen we kansen om ook andere duurzame ambities goed in te vullen. Een oplossing die we nu willen verkennen is om in te zetten op multifunctionele daken en combinatiedaken van groen en zon. Met name op die plekken van hoofdgroenstructuren en prioriteitsgebieden voor hittestress.

Daarnaast ondersteunen wij graag duurzame oplossingen voor Utrechtse gevels. Een mooi voorbeeld is de zonnegevel van de hoogbouwflat op de Henriëttedreef in Utrecht Overvecht.

Waar is de organisatie naar op zoek?
De Gemeente Utrecht is op zoek naar start-ups en scale-ups die nieuwe concepten voor multifunctionele daken en duurzame gevels aan het ontwikkelen zijn of hebben ontwikkeld, maar die nog niet grootschalig hebben uitgerold.

Belangrijke criteria:
– De oplossing wekt energie op (elektriciteit dan wel warmte/koude) en/of zorgt voor energiebesparing.
– Voor daken geldt: de oplossing bestaat uit een combinatie van energie opwekking en een andere dakfunctie (groen / blauw / rood / anders).
– De oplossingen neemt barrières voor duurzame invulling van gevel of dak van bestaande gebouwen weg. Bijvoorbeeld door de publieke acceptatie te vergroten of slim om te gaan met de beperkte draagkracht van het dak.

De onderneming is bij voorkeur gevestigd in de Provincie Utrecht.

Wat zoekt de organisatie niet?
De Gemeente Utrecht heeft geen behoefte aan:
– Voor het dak: combinaties die bijdragen aan een enkele doelstelling van de Gemeente Utrecht, bijvoorbeeld een combinatie van een dakterras en zonnepanelen.

Dit biedt de organisatie aan:
De Gemeente Utrecht biedt het volgende aan:
Toegang tot de data van de Dakenkansenkaart.
Netwerk van andere dakenpartners in de stad

Vragen nav deze challenge? Neem contact op met validatielabutrecht (AT) innofest.co